آسم
شاید آسم برای بسیاری بیماری جدی نباشد، اما حقیقت این است که این بیماری میتواند زندگی فرد مبتلا را مختل کند. این بیماری قابل درمان نیست، اما میتوان علائم آن را کنترل کرد، به خصوص اگر محرک بیماری محیطی باشد. انجام تمرین‌های تنفسی، دوری از آلاینده‌ها، کم کردن استرس و هیجان و ورزش منظم به کنترل آن کمک می‌کنند. مصرف مکمل‌های ویتامین E، C و D هم در بهبود بیماری موثر هستند.
بیماری آسم چیست؟
آسم بیماری التهابی مسیرهای تنفسی ریه است که نفس کشیدن را دشوار می‌کند. انجام فعالیت‌های ورزشی برای فرد مبتلا سخت یا غیر ممکن میشود.
برای درک بهتر آن باید ببینیم در حین تنفس چه اتفاقی در بدن انسان رخ میدهد. در حالت عادی، با هر نفسی که می‌کشیم هوا از بینی یا دهان می‌گذرد، به داخل گلو کشیده میشود و از آن‌جا بالأخره به ریه‌ها می‌رسد.
مسیرهای تنفسی زیادی در ریه وجود دارند که کمک می‌کنند اکسیژن به جریان خون برسد. اما این بیماری زمانی رخ میدهد که دیواره این مسیرهای تنفسی ورم می‌کنند و عضلات اطراف آن تنگ میشوند. مخاط مسیر تنفسی را می‌پوشاند و میزان عبور هوا را کاهش میدهد. به همین دلیل بیمار دچار حمله میشود و سرفه و تنگی نفس را تجربه می‌کند.
انواع آسم
این بیماری انواع مختلفی دارد و به دلایل مختلفی بروز می‌کند. در ادامه انواع با انواع آن آشنا می‌شوید:
- آسم کودکان: عفونت‌های تنفسی، سرماخوردگی، دود سیگار، انواع آلرژنها، آلودگی هوا، هوای سرد، تغییرات ناگهانی دمای هوا، هیجان، استرس و ورزش از اصلی‌ترین محرک‌های بروز این بیماری در کودکان است. اگر کودکی علائم را تجربه کرد، باید سریعاً به پزشک مراجعه شود چون خطر جانی به همراه دارد. در بعضی موارد، بیماری کودکان بهبود پیدا می‌کند اما شانس ادامه آن در بزرگسالی هم وجود دارد.
- آسم بزرگسالان: این بیماری در هر سنی ممکن است بروز پیدا کند. طبق تحقیقات، در مقایسه با کودکان، علائم بزرگسالان ادامه‌دارتر است. بیماری‌های تنفسی، آلرژنها، عوامل هورمونی، چاقی، استرس و سیگار کشیدن شانس ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد.
- آسم شغلی: این نوع به خاطر وجود آلرژن و آلاینده‌های موجود در محل کار ایجاد میشود. کار کردن در نانوایی، آشپزخانه، بیمارستان و مراکز درمانی، فروشگاه حیوانات خانگی، باغ وحش و مزارع باعث بروز این بیماری در افراد مستعد آلرژی و حساسیت میشود. همچنین کار کردن در تعمیرگاه ماشین، مهندسی و فلزکاری، نجاری، صنایع الکترونیک و مونتاژ و آرایشگاه و استخر سرپوشیده هم این بیماری را تحریک می‌کند. افرادی که سیگار می‌کشند، التهاب مخاط بینی آلرژیک دارند یا قبلاً این بیماری را داشته‌اند یا به آلرژی‌های محیطی حساسیت دارند، بیشتر در خطر هستند. محیط کاری نامناسب میتواند باعث برگشت آسم کودکان یا بروز آسم بزرگسالان شود.
- آسم شدید: تحقیقات نشان می‌دهند که پنج تا ده درصد افراد مبتلا آسم شدید دارند. بعضی از این بیماران به دارو واکنش نشان نمی‌دهند و باید از درمان‌های بیولوژیک استفاده کنند.
- آسم فصلی: این نوع در واکنش به آلرژن‌های موجود در بعضی فصول سال اتفاق می‌افتد. مثلاً هوای سرد فصل زمستان یا گرده‌های هوا در فصل بهار باعث آسم فصلی میشوند.
چه مواردی باعث ایجاد بیماری آسم میشود ؟
هنوز کاملاً مشخص نیست که چرا بعضی از افراد دچار این بیماری التهابی میشوند، اما دانشمندان احتمال می‌دهند که ترکیبی از عوامل محیطی و ارثی باعث این بیماری میشوند.
محرک‌های مختلفی در بروز این بیماری نقش دارند و هر فردی به محرک خاصی واکنش نشان میدهد، مثل:
- آلرژنها یا مواد حساسیت‌زای موجود در هوا مثل گرده، هاگ‌های کپک یا شوره حیوانات
- عفونت‌های تنفسی مثل سرماخوردگی
- فعالیت جسمانی
- هوای سرد
- آلاینده‌ها و دودهای آسیب‌زا مثل دود سیگار
- داروهای خاص مثل بتا بلاکرها، آسپرین و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم
- احساسات شدید و استرس
- سولفیت و مواد نگهدارنده‌ای که به انواع خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها مثل میگو، میوه خشک، چیپس و نوشابه اضافه میشوند
- بازگشت اسید به مری
نقش تغذیه در بروز بیماری آسم
مواد غذایی فرآوری‌شده و کنسروها حاوی سولفیت هستند که از محرک‌های این بیماری محسوب میشود. همچنین غذاهای تند هم باعث بازگشت اسید به مری میشوند و می‌توانند به آن منجر شوند.
کمبود کدام ویتامین‌ها و مواد معدنی باعث ایجاد بیماری آسم میشود ؟
ویتامین D برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است و به همین دلیل میتواند جلوی عفونت‌های تنفسی را بگیرد که از علل بروز این بیماری هستند. تحقیقات نشان دادند که کمبود ویتامین D باعث بروز این بیماری و واکنش‌های آلرژیک در فرد میشود.
علائم بیماری آسم چیست؟
شایع‌ترین علامت این بیماری خس خس سینه است. سایر علائم را در ادامه می‌بینید:
- سرفه کردن، به خصوص در شب، موقع خندیدن یا ورزش کردن
- احساس سفتی در سینه
- تنگی نفس
- مشکل در صحبت کردن
- اضطراب یا احساس پنیک
- خستگی
- تند تند نفس کشیدن
- عفونت‌های مکرر
- مشکل خواب
بسته به نوع بیماری، علائم هر فرد متفاوت است. بعضی از افراد این علائم را در طول روز تجربه می‌کنند، بعضی دیگر هم با انجام فعالیت‌هایی خاص بیماری‌شان تشدید میشود.
گاهی با وجود مدیریت این بیماری، علائم فرد تشدید میشود. در این مواقع استفاده از اسپری به فرد کمک می‌کند اما اگر شرایط بهبود پیدا نکند، فرد نیاز به کمک پزشک دارد. در صورت تشدید علائم، فرد این حالات را تجربه می‌کند:
- سرفه
- خس خس سینه
- مشکل خواب
- درد یا سفتی سینه
- خستگی
اگر این علائم را تجربه کردید، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید:
- مشکلات تنفسی شدید
- نفس نفس زدن
- گیجی
- پریدن رنگ لب یا ناخن‌ها
- سرگیجه
- مشکل در راه رفتن یا حرف زدن
- آبی شدن لب‌ها یا ناخن‌ها
بیماری‌ها و خطرات ناشی از آسم
در بعضی از مبتلایان، بیماری آسم باعث بروز التهاب مزمن مسیر تنفسی میشود و ساختار آن به صورت دائمی تغییر می‌کند. این تغییر شکل مسیر تنفسی با تغییر ساختار و بافت سلول‌ها همراه است. این تغییرات باعث بروز این عوارض میشود:
- خدشه در عملکرد ریه
- سرفه مزمن
- ضخیم شدن دیوار مسیر تنفسی
- افزایش غدد مخاطی و تولید مخاط
- افزایش خون‌رسانی در مجاری تنفسی
- بستری شدن در بیمارستان
بیمارانی که به نوع شدید مبتلا هستند بیشتر دچار نارسایی تنفسی میشوند. نارسایی تنفسی زمانی اتفاق می‌افتد که از ریه‌ها اکسیژن کافی به خون نمی‌رسد. اگر این مشکل سریعاً درمان نشود، به مرگ منجر میشود.
همچنین افراد بیمار بیشتر در خطر بروز اختلالات روانی هستند. تحقیقات نشان داده که مبتلایان بیشتر دچار افسردگی و اضطراب میشوند.
انواع درمان بیماری آسم
برای حمله‌های شدید آسم هیچ درمان خانگی وجود ندارد، اما میتوان با درمان‌های گیاهی و خانگی تا حدی بروز علائم را کنترل کرد.
درمان‌های گیاهی و طبیعی
- سیر: این گیاه فواید بسیاری دارد که یکی از آن‌ها خاصیت ضد التهابی است. از آن‌جایی که آسم التهابی است، سیر میتواند علائم را آرام کند.
- زنجبیل: زنجبیل هم خاصیت ضد التهابی دارد و روی علائم شدید موثر است.
- عسل: عسل برای بهبود سرماخوردگی استفاده میشود تا گلو را آرام کند و سرفه را کاهش دهد. میتوان عسل را با نوشیدنی‌های داغ مخلوط کرد تا علائم آرام شود.
- کافئین: کافئین برونش را گشاد می‌کند و خستگی عضلات تنفسی را کاهش میدهد.
- روغن اسطوخودوس: تحقیقات نشان داده که بخور اسطوخودوس التهاب ناشی از آلرژی را کاهش میدهد و میتواند به بهبود بیماری کمک کند.
درمان‌های خانگی
تحقیقات نشان داده که تمرینات منظم تنفسی به بهبود علائم کمک می‌کند. همچنین با انجام این تمرینات فرد کمتر به دارو نیاز دارد. فرد مبتلا میتواند این تمرینات را امتحان کند:
- از بینی نفس بکشد
- تنفسش را آرام کند
- نفسش را به صورت کنترل‌شده نگه دارد
حرکات یوگا استرس را کم می‌کنند که یکی از محرک‌های این بیماری است. تکنیک‌های تنفسی به‌کار رفته در یوگا باعث کاهش بروز علائم میشوند.
درمان‌های شیمیایی یا دارویی
انتخاب دارو به سن، علائم و محرک‌های آسم بیمار بستگی دارد. داروهای ضدالتهابی و استنشاقی مثل فلوتیکازون (Flovent HFA)، بودزوناید (Pulmicort Flexhaler)، فلونیزولید (Aerobid)، سیکلزونید (Alvesco)، بکلومتازون (Qvar) و مومتازون (Asmanex) برای درمان استفاده میشوند.
داروهای خوراکی مثل مونتلوکاست (Singulair)، زافیرلوکاست (Accolate) و زیلتون (Zyflo) در عرض 24 ساعت علائم آسم را کاهش می‌دهند.
تاثیر ورزش و رژیم غذایی در بهبود بیماری آسم
بعضی از ورزش‌ها از بیماری آسم جلوگیری می‌کنند یا علائم آن را کاهش می‌دهند، چون بدون شدیدتر کردن التهاب، ریه‌ها را قدرتمندتر می‌کنند. شنا و پیاده‌روی از ورزش‌هایی هستند که برای بیماران آسمی مفیدند.
این ورزش‌ها به این دلیل علائم را کاهش می‌دهند:
- افزایش استقامت: به مرور زمان، ورزش باعث استقامت مسیر تنفسی فرد میشود. به همین دلیل دیگر انجام فعالیت‌هایی مثل بالا رفتن از پله‌ها برای فرد سخت نیست.
- کاهش التهاب: با این که آسم التهاب مسیر تنفسی را تشدید می‌کند، ورزش منظم به کاهش پروتئین‌های التهاب‌زا منجر میشود و به همین دلیل مسیر تنفسی فرد واکنش بهتری به ورزش نشان میدهد.
- بهبود ظرفیت ریه‌ها: هر چه فرد بیشتر ورزش کند، ریه‌هایش بیشتر می‌توانند اکسیژن مصرف کنند. به این ترتیب زحمت بدن برای نفس کشیدن کمتر میشود.
- تقویت عضلات: با تقویت شدن عضلات بدن، عملکرد کلی فرد هم بهبود پیدا می‌کند.
- افزایش سلامت قلبی‌عروقی: ورزش شرایط کلی قلب، گردش خون و اکسیژن‌رسانی بدن را بهبود می‌بخشد.
ویتامین‌ها و موادمغذی موثر بر بهبود بیماری آسم
ویتامین C و E ویژگی‌های ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی دارند که برای مبارزه با بیماری ضروری است. ویتامین C استرس اکسیداتیو را کاهش میدهد که باعث کمتر شدن حساسیت بدن نسبت به محرک‌های آسم میشود. همچنین شانس ابتلای فرد به عفونت‌های ویروسی تنفسی را کاهش میدهد و به همین دلیل جلوی بروز حمله‌های شدید را می‌گیرد. مصرف ویتامین D در کنار داروهای آسم توصیه میشود.
مصرف مکمل غذایی سوپرفود NBS
با توجه به اینکه در بیماری آسم سیستم ایمنی نسبت به محرک های خاصی واکنش نشان میدهد و باعث تنگی نفس میشود، بنابراین مصرف سوپرفود NBS با تنظیم دستگاه ایمنی میتواند در بهبود آن موثر واقع شود. این مکمل غذایی با داشتن مقادیر کافی از ویتامین های C، D و E که در بهبود و پیشگیری از آسم و بهبود سیستم ایمنی موثرند، میتواند به ما کمک کند. علاوه بر این ها، سوپرفود NBS منشا گیاهی دارد بنابراین جای نگرانی بابت مواد شیمیایی و حساسیت به آن ها نیست و با خیال راحت میتوان آن را صرف کرد.
جمع بندی
آسم بیماری است که ممکن است در هر سنی بروز کند و متأسفانه درمان مشخصی هم ندارد. گاهی علت این بیماری ژنتیکی است، اما عوامل محیطی هم نقش مهمی در بروز بیماری دارند. کمبود ویتامین D ممکن است به بروز آسم منجر شود و به همین دلیل مصرف آن در کنار داروهای آسم توصیه میشود. در صورت عدم کنترل آسم، زندگی فرد با خطر جدی مواجه است و نیاز به بستری دارد.
دیدگاهی ثبت نشده است
لطفاً پیش از ارسال نظر، خلاصه قوانین زیر را مطالعه کنید: