پارکینسون
بیماری پارکینسون (PD) یک اختلال پیش‌رونده سیستم عصبی است که بر حرکت تأثیر می‌گذارد. علائم و نشانه‌های بیماری برای همه یکسان نیست. علائم اولیه ممکن است خفیف بوده و مورد توجه قرار نگیرند. اگرچه این بیماری قابل درمان نیست اما داروها علائم را به میزان قابل توجهی بهبود می‌بخشند. به علاوه رژیم غذایی مناسب، ورزش و جبران کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی میتواند در کند شدن روند بیماری بسیار مؤثر باشد.
پارکینسون چیست؟
در این بیماری، سلول‌های عصبی خاصی در مغز به تدریج تجزیه شده یا می‌میرند. بسیاری از علائم ناشی از از دست دادن سلول‌های عصبی است که پیام‌رسان شیمیایی در مغز به نام دوپامین تولید میکند. هنگامی که سطح دوپامین کاهش می‌یابد، باعث فعالیت غیر طبیعی مغز میشود که منجر به اختلال در حرکت و سایر علائم بیماری میشود.
چه مواردی باعث ایجاد پارکینسون میشود؟
علت بیماری پارکینسون ناشناخته است اما به نظر می‌رسد عوامل متعددی در آن نقش دارند، از جمله:
ژن‌ها: محققان جهش‌های ژنتیکی خاصی را شناسایی کرده‌اند که میتواند باعث بیماری شود اما این موارد غیرمعمول است، مگر در موارد نادری که بسیاری از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا شده‌اند. با این حال، به نظر می‌رسد تغییرات ژنی خاصی خطر ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد اما برای هر یک از این نشانگرهای ژنتیکی احتمال ابتلا بسیار کم است.
عوامل محرک محیطی: قرار گرفتن در معرض برخی سموم یا عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد. محققان همچنین اشاره کرده‌اند که تغییرات زیادی در مغز افراد مبتلا رخ می‌دهد، اگرچه علت این تغییرات مشخص نیست.
نقش تغذیه در بروز پارکینسون
بیماری پارکینسون دومین بیماری شایع عصبی در افراد مسن است. از آن جا که عوامل محیطی در اکثر موارد ابتلا نقش دارند، درک نقش تغذیه در محافظت و تخریب عصبی مهم است. مطالعات اپیدمیولوژیک اخیر اثر برخی مواد مغذی را در کاهش خطر ابتلا نشان داده است. در مقابل، سایر مواد مغذی ممکن است با علت تخریب عصبی همراه باشند یا پیشرفت بیماری را تشدید کنند.
کمبود کدام ویتامین‌ها و مواد معدنی باعث ایجاد پارکینسون میشود؟
طبق مطالعات بالینی صورت گرفته روی بیماران، محققان به این نتیجه رسیدند که افراد مبتلا، امگا 3، ویتامین B1، ویتامین C، روی و ویتامین D پایینی در بدن خود دارند که می‌توان گفت کمبود چنین مواد مغذی منجر به پیشرفت این بیماری در بدن آن‌ها شده است.
علائم پارکینسون چیست؟
علائم و نشانه‌های پارکینسون شامل موارد زیر است:
- رعشه یا لرزش معمولاً در یک اندام، اغلب دست یا انگشتان. حتی در زمان استراحت نیز ممکن است دست شما بلرزد.
- کند شدن حرکت. با گذشت زمان، بیماری ممکن است حرکت‌های شما را کند کرده و کارهای ساده را دشوار و وقت گیر کند.
- ماهیچه‌های سفت و سخت. سفتی ماهیچه ممکن است در هر قسمتی از بدن ایجاد شود. ماهیچه‌های سفت می‌توانند دردناک باشند و دامنه حرکتی را محدود کنند.
- وضعیت تعادل مختل میشود. ممکن است حالت بدن خم شود، یا در نتیجه بیماری دچار عدم تعادل شوید.
- از دست دادن حرکات خودکار. ممکن است توانایی انجام حرکات ناخودآگاه از جمله پلک زدن، لبخند زدن یا تکان دادن دست‌ها هنگام راه رفتن کاهش یابد.
- تغییر گفتار. ممکن است به آرامی یا سریع صحبت کنید و در هنگام حرف زدن لغزش یا تردید داشته باشید.
- نوشتن تغییر میکند و انجام آن برایتان سخت میشود.
بیماری‌ها و خطرات ناشی از پارکینسون
بیماری پارکینسون اغلب با این مشکلات همراه است که ممکن است قابل درمان باشند:
- مشکلات تفکر. ممکن است مشکلات شناختی (زوال عقل) و مشکلات تفکر را تجربه کنید. این‌ها معمولاً در مراحل بعدی بیماری رخ می‌دهند. چنین مشکلات شناختی چندان به داروها پاسخ نمی‌دهند.
- افسردگی و تغییرات احساسی. ممکن است گاهی اوقات مراحل اولیه افسردگی را تجربه کنید. دریافت درمان افسردگی میتواند کنترل سایر چالش‌های بیماری را آسان‌تر کند. همچنین ممکن است تغییرات احساسی دیگری مانند ترس، اضطراب یا از دست دادن انگیزه را تجربه کنید.
- مشکلات بلع. با پیشرفت شرایط ممکن است با بلع مشکل داشته باشید. بزاق دهان به دلیل کند شدن بلع تجمع کرده و منجر به آبریزش میشود.
- مشکلات جویدن و خوردن. بیماری پارکینسون در مراحل آخر روی ماهیچه‌های دهان تأثیر می‌گذارد و جویدن را دشوار میکند. این مورد میتواند منجر به خفگی و مشکلات تغذیه‌ای شود.
- اختلالات خواب. افراد مبتلا به بیماری پارکینسون اغلب مشکلات خواب دارند، از جمله بیدار شدن مکرر در طول شب، بیدار شدن زود هنگام یا خوابیدن در طول روز.
- مشکلات مثانه. بیماری پارکینسون باعث مشکلات مثانه میشود، از جمله ناتوانی در کنترل ادرار یا مشکل در ادرار کردن.
- یبوست. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به دلیل کندی دستگاه گوارش دچار یبوست می‌شوند.
- تغییر فشار خون. هنگام ایستادن به دلیل افت ناگهانی فشار خون ممکن است احساس سرگیجه یا سبکی سر کنید.
- اختلال عملکرد بو. ممکن است در تشخیص بوهای خاص یا تفاوت بین بوها مشکل داشته باشید.
- خستگی. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون انرژی خود را از دست می‌دهند و به ویژه در اواخر روز خستگی را تجربه می‌کنند.
- درد. برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، درد را در مناطق خاص یا در سراسر بدن تجربه می‌کنند.
- اختلال عملکرد جنسی. برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون متوجه کاهش میل جنسی یا عملکرد جنسی می‌شوند.
انواع درمان پارکینسون
بیماری پارکینسون در درجه اول به دلیل سطح پایین دوپامین ایجاد میشود. هنگامی که نورون‌های تولید کننده دوپامین در مغز می‌میرند، بدن قادر به تولید کافی این انتقال دهنده عصبی ضروری نیست. هدف بسیاری از درمان‌های پارکینسون افزایش سطح دوپامین است که میتواند برخی از علائم را کاهش دهد. در حالی که بسیاری از درمان‌های تجویزی برای تسکین علائم پارکینسون وجود دارد، برخی از داروهای طبیعی نیز موجود است.
درمان‌های گیاهی و طبیعی
زردچوبه
زردچوبه حاوی کورکومین است، ترکیبی که مزایای مثبتی برای سالمندان مبتلا به پارکینسون دارد. زردچوبه باعث تجمع پروتئین در مغز میشود که پیشرفت بیماری پارکینسون را کند میکند و علائم مرتبط را به حداقل می‌رساند.
چای سبز
چای سبز فواید زیادی برای سلامتی دارد، از جمله کاهش وزن و محافظت در برابر پیری. همچنین حاوی پلی فنول‌ها است که مواد مغذی گیاهی پر از آنتی اکسیدان‌ها هستند. پلی فنول اولیه موجود در چای سبز با نام EGCG شناخته میشود و از نورون‌های تولید کننده دوپامین محافظت میکند. مطالعات نشان می‌دهد EGCG تأثیر قابل توجهی بر میزان مرگ و میر عصبی دارد و به افراد مسن اجازه می‌دهد از پیشرفت بیماری پارکینسون جلوگیری کنند.
جینکو بیلوبا
جینکو بیلوبا مدت‌هاست که یک داروی گیاهی محبوب برای تقویت سلامت مغز است. جینکو بیلوبا که از برگ‌های درخت موی باستانی تهیه شده است، گردش خون را تقویت کرده و از آسیب عصبی جلوگیری میکند. گردش سالم برای سالمندان مبتلا به بیماری پارکینسون ضروری است، زیرا در صورت عدم دریافت جریان خون کافی به مغز، وضعیت آن‌ها بدتر میشود.
روغن نارگیل
روغن نارگیل حاوی اسیدهای چرب است که باعث بازسازی سلول‌ها میشود و به بدن کمک میکند سلول‌های قدیمی و آسیب دیده را با سلول‌های جدید و سالم جایگزین کند که میتواند برای سالمندان مبتلا به بیماری پارکینسون مفید باشد. برای بهره‌مندی از مزایای روغن نارگیل، سالمندان باید از آن به عنوان جایگزین چربی‌های ناسالم مانند کره استفاده کنند.
براهمی
مصرف براهمی میتواند از آسیب عصبی جلوگیری کرده و گردش خون را در مغز افزایش دهد. دانشمندان تأثیر پودر دانه براهمی بر موش‌های مبتلا به بیماری پارکینسون را مطالعه کرده‌اند و نتایج مثبت بوده است.
باقلا مخملی
باقلا مخملی نوعی از گیاهان دارویی است که حاوی یک پیش ساز طبیعی دوپامین است که سطح دوپامین و عملکرد شناختی را افزایش می‌دهد. این دارو مشابه داروی رایج لوودوپا پارکینسون عمل میکند و بسیاری از سالمندان باقلا مخملی را به عنوان جایگزین یا علاوه بر داروهای تجویز شده خود مصرف می‌کنند.
درمان‌های خانگی
تغذیه سالم
برخی از غذاها ممکن است به کاهش برخی از علائم کمک کنند. به عنوان مثال، خوردن غذاهای سرشار از فیبر و نوشیدن مقدار کافی مایعات میتواند از یبوست شایع در بیماری پارکینسون جلوگیری کند. رژیم متعادل همچنین مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا 3 را فراهم میکند که ممکن است برای افراد مبتلا مفید باشد.
ورزش
ورزش قدرت عضلانی، انعطاف پذیری و تعادل را افزایش می‌دهد. ورزش همچنین میتواند رفاه را بهبود بخشد و افسردگی یا اضطراب را کاهش دهد.
ممکن است پزشک به شما پیشنهاد کند که با فیزیوتراپیست کار کنید تا یک برنامه ورزشی مناسب به شما بدهد. همچنین می‌توانید تمریناتی مانند پیاده روی، شنا، رقص، ایروبیک در آب یا حرکات کششی را امتحان کنید.
بیماری پارکینسون میتواند حس تعادل را مختل کرده و راه رفتن معمولی را دشوار کند. ورزش میتواند تعادل را بهبود بخشد. ماساژ، یوگا و مراقبه نیز از جمله مواردی هستند که انجام آن‌ها به افراد مبتلا توصیه میشود.
درمان‌های شیمیایی یا دارویی
داروهایی که پزشک ممکن است برای این بیماری تجویز کند عبارت‌اند از:
- قرص سافینامید (Safinamide)
- کو‌بنل‌دوپا (Co-beneldopa)
- روتیگوتین(Rotigotine)
- قرص تولکاپون(Tolcapone)
- قرص کاربی‌دوپا(Carbidopa)
- قرص و کپسول لوودوپا(Levodopa)
- قرص بی‌پریدین(Biperiden)
- ریواسیتگمین(Rivastigmine)
- قرص پرامیپکسول(Pramipexole)
- کپسولاپیکاپون (Opicapone)
- قرص انتاکاپون(Entacapone)
- سلجیلین(selegiline)
- قرص و آمپول بنزتروپین(Benztropine)
تاثیر ورزش و رژیم غذایی در بهبود پارکینسون
رژیم غذایی متعادل و تغذیه مناسب برای سلامت عملکرد کلی بدن مهم است. در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، تغذیه مناسب ضروری است و ممکن است به آن‌ها در مدیریت بهتر علائم کمک کند. رژیم غذایی و زمان وعده‌های غذایی نیز میتواند بر برنامه داروها و همچنین اثربخشی داروها تأثیر بگذارد. این بیماری، یک بیماری مزمن و پیش‌رونده است، بنابراین نیازهای تغذیه‌ای هر فرد در طول زمان ممکن است تغییر کند.
ویتامین‌ها و مواد مغذی مؤثر بر بهبود پارکینسون
مطالعات نشان می‌دهد که چربی‌های امگا 3 به کاهش التهاب عصبی، بهبود انتقال عصبی و کند شدن تخریب عصبی کمک میکند. بنابراین، مصرف بیشتر ماهی‌های چرب غنی از امگا 3 یا مصرف مکمل امگا 3 برای مبتلایان به پارکینسون مفید است.
برخی از منابع معتبر نیز نشان می‌دهد که افراد مبتلا اغلب دارای کمبودهای مغذی خاصی هستند، از جمله کمبود آهن، ویتامین B1، ویتامین C، روی و ویتامین D. مطالعه فوق اشاره میکند که برخی از این کمبودها ممکن است با التهاب عصبی و تخریب عصبی مرتبط باشند که از عوامل کلیدی پارکینسون هستند.
تاثیر مکمل غذایی سوپرفود NBS
تریالی انجام شده است که اثبات میکند NBS مانع از آپوپتوز و مرگ سلولی میشود و باعث رشد سلول های اعصاب بنیادی در موش میشود. با توجه به از بین رفتن سلول های عصبی در بیماری پارکینسون، بنابراین سوپرفود NBS میتواند در بیماری پارکینسون نقش موثری داشته باشد. این سوپرفود در انسان باعث بازسازی سلول ها و کاهش آسیب به سلول ها، جلوگیری از آپوپتوز و مرگ سلولی، کاهش علائم بیماری از جمله لرزش دست ها و حتی بهبود کامل آن میشود. همچنین اگر فردی با زمینه پارکینسون و احتمال بالای ابتلا به آن، از چند سال قبل از بروز بیماری سوپرفود NBS را مصرف کند، از بروز بیماری پیشگیری خواهد شد.
از طرف دیگر این مکمل دارای ویتامین های موثر در بهبود بیماری یعنی ویتامین های C، D، B1 و نیز مواد مغذی موثر یعنی آهن و روی و نیز چربی های امگا 3 است. بنابراین مصرف این مکمل غذایی طبیعی برای بهبود و جلوگیری از پارکینسون توصیه میشود.
جمع‌بندی
پارکینسون یکی از بیماری‌هایی است که با کهولت سن شیوع پیدا میکند. این بیماری میتواند به دلیل ژنتیک یا عوامل محیطی مثل تغذیه به وجود آید و انجام برخی از کارهای ساده و روزمره افراد را با اختلال و کندی مواجه کند. این بیماری در صورت درمان نشدن میتواند با خود عوارضی به همراه آورد. برای درمان و کند کردن روند پیشرفت این بیماری نیاز است که فرد در کنار مصرف داروهای شیمیایی از داروهای گیاهی نیز استفاده کرده و رژیم غذایی سالم و ورزش را نیز در برنامه خود داشته باشد.
دیدگاهی ثبت نشده است
لطفاً پیش از ارسال نظر، خلاصه قوانین زیر را مطالعه کنید: