بیماری سل
سل (TB) یک عفونت مسری است که معمولاً به ریه‌ها حمله میکند. همچنین میتواند به سایر قسمت‌های بدن مانند مغز و ستون فقرات گسترش یابد. نوعی باکتری به نام Mycobacterium tuberculosis باعث ایجاد آن میشود. این بیماری میتواند به دلیل سوء تغذیه یا نقص سیستم ایمنی رخ دهد. این بیماری علاوه بر سرفه و تنگی نفس علائم دیگری نیز دارد که در صورت درمان نشدن میتواند مشکلات جبران ناپذیری با خود به همراه بیاورد. درمان‌های خانگی، گیاهی و شیمیایی در کنار داشتن رژیم غذایی مقوی می‌توانند اثر بسیار خوبی بر روی کند شدن پیشرفت بیماری بگذارند.
بیماری سل چیست؟
سل یک بیماری عفونی بالقوه جدی است که عمدتاً ریه‌ها را درگیر میکند. باکتری‌هایی که باعث این بیماری می‌شوند با قطرات کوچکی که از طریق سرفه و عطسه به هوا منتقل می‌شوند و از فردی به فرد دیگر انتقال می‌یابند.
بسیاری از انواع این بیماری در برابر داروهایی که بیشتر برای درمان استفاده می‌شوند مقاومت می‌کنند. افراد مبتلا به نوع فعال این بیماری باید ماه‌ها انواع مختلفی از داروها را مصرف کنند تا عفونت از بین برود و از مقاومت آنتی‌بیوتیکی جلوگیری شود.
چه مواردی باعث ایجاد سل میشود؟
این بیماری ناشی از باکتری‌هایی است که از طریق قطرات میکروسکوپی منتشر شده در هوا از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. فردی مبتلا به نوع فعال این بیماری با سرفه، صحبت کردن، عطسه و آب دهان میتواند بیماری را انتقال دهد.
گرچه این بیماری مسری است اما ابتلا به آن آسان نیست. به احتمال زیاد از شخصی که با او زندگی می‌کنید یا کار می‌کنید سل می‌گیرید تا یک فرد غریبه. اکثر افراد مبتلا به نوع فعال این بیماری که حداقل دو هفته تحت درمان دارویی مناسب قرار گرفته‌اند، دیگر ناقل نیستند.
HIV و سل
از دهه 1980، موارد ابتلا به دلیل شیوع HIV، ویروسی که باعث ایدز میشود، به طور چشمگیری افزایش یافته است. HIV سیستم ایمنی بدن را سرکوب میکند و کنترل باکتری سل را برای بدن مشکل میکند. در نتیجه، افراد مبتلا به HIV بسیار بیشتر از افرادی که HIV مثبت ندارند، به این بیماری مبتلا می‌شوند و از بیماری پنهان به سمت بیماری فعال پیشرفت می‌کنند.
نقش تغذیه در بروز سل
سوءتغذیه و سل هر دو از مشکلات قابل توجه در اکثر مناطق توسعه نیافته جهان هستند. این دو مشکل با یکدیگر تعامل دارند. سوء تغذیه میتواند منجر به نقص ایمنی ثانویه شود که حساسیت میزبان را به عفونت افزایش می‌دهد. در بیماران مبتلا منجر به کاهش اشتها، سوء جذب مواد مغذی، سوء جذب ریز مغذی‌ها و تغییر متابولیسم منجر به هدر رفتن مواد مغذی میشود. سوء تغذیه پروتئین و انرژی و کمبود ریزمغذی‌ها هر دو خطر ابتلا را افزایش می‌دهند. مشخص شده است که بیماران مبتلا که دچار سوءتغذیه نسبت به بیماران تغذیه شده با تأخیر در بهبود و افزایش میزان مرگ و میر مواجه هستند.
کمبود کدام ویتامین‌ها و مواد معدنی باعث ایجاد سل میشود؟
کمبود ویتامینD مدت‌هاست که در فعال شدن این بیماری دخیل است. مقدار ویتامین D در بیماران کمتر از سایر افراد است. طول کشیدن مدت درمان همچنین باعث کاهش مقدار ویتامین D میشود. مطالعات متعدد نشان داده است که ویتامین D یک عامل تنظیم کننده قوی پاسخ‌های ایمنی ذاتی است.
علائم سل چیست؟
علائم و نشانه‌های نوع فعال این بیماری عبارت‌اند از:
- سرفه به مدت سه هفته یا بیشتر
- سرفه کردن کردن همراه با خون یا مخاط
- درد قفسه سینه یا درد هنگام تنفس یا سرفه
- کاهش وزن ناخواسته
- خستگی
- تب
- عرق شبانه
- لرز
- از دست دادن اشتها
بیماری‌ها و خطرات ناشی از سل
عوارض این بیماری عبارتند از:
- درد ستون فقرات: کمردرد و سفتی از عوارض شایع این بیماری است.
- آسیب مفصلی: آرتریت ناشی از سل (آرتریت سل) معمولاً باسن و زانو را درگیر میکند.
- تورم غشاهای پوشاننده مغز (مننژیت): این مورد میتواند باعث ایجاد سردرد پایدار یا متناوب شود که برای هفته‌ها رخ می‌دهد و تغییرات ذهنی احتمالی ایجاد میکند.
- مشکلات کبدی یا کلیوی: کبد و کلیه‌ها به تصفیه مواد زائد و ناخالصی‌ها از جریان خون کمک می‌کنند. سل در این اندام‌ها میتواند عملکرد آن‌ها را مختل کند.
- اختلالات قلبی: به ندرت، این بیماری میتواند بافت‌های اطراف قلب را آلوده کند و باعث التهاب و جمع آوری مایعات شود که ممکن است در عملکرد قلب در پمپاژ موثر اختلال ایجاد کند. این وضعیت که تامپوناد قلبی نامیده میشود میتواند کشنده باشد.
انواع درمان سل
درمان‌های گیاهی و طبیعی
اگرچه درمان این بیماری برای 6 تا 9 ماه ادامه دارد اما با این 7 درمان خانگی طبیعی می‌توان درمان آن را تسریع کرد.
1.انگور فرنگی هندی
مصرف روزانه آن میتواند در کنترل سلامت کلی کمک کند. یک لیوان آب تازه انگور هندی میتواند برای بدن و پوست مفید باشد. این میوه میتواند برای همه کسانی که با این بیماری مبارزه می‌کنند معجزه کند. این ماده دارای خواص ضد باکتریایی است و آن را به یک ماده شگفت‌انگیز برای حمایت از سیستم ایمنی بدن و مبارزه با باکتری‌ها تبدیل میکند.
- نوشیدن شیر
شیر یکی دیگر از داروهای طبیعی است که برای بیماران بسیار مفید است. شیر یکی از بهترین منابع کلسیم و همچنین عامل درمان و علائم آن محسوب میشود. درمان این بیماری برای بهبود سریع نیاز به کلسیم دارد. به برخی از بیماران توصیه میشود که به شدت از شیر و فرآورده‌های آن استفاده کنند.
- چای سبز
چای سبز سرشار از آنتی اکسیدان است و به تقویت ایمنی بدن کمک میکند. پلی فنول موجود در چای سبز با باکتری‌های عامل سل مبارزه میکند. برای تهیه چای، برگ‌های چای سبز را با آب بجوشانید و آن را دو یا سه بار در روز مصرف کنید.
- آناناس
آب آناناس در درمان این بیماری بسیار مؤثر است. آب آناناس به کاهش تشکیل مخاط کمک میکند و باعث بهبود سریع‌تر بیماری سل میشود.
- سیر
سیر یک درمان خانگی مؤثر برای سل است. حاوی آلیسین است که در برابر باکتری ایجاد کننده سل فعال است و به مبارزه با این بیماری کمک میکند. افزودن سیر تازه به رژیم غذایی معمولی یا بلعیدن مقداری سیر با آب میتواند معجزه کند و بدن را از ابتلا محافظت کند.
- نعناع
ساده‌ترین درمان خانگی استفاده از برگ‌های نعناع تازه برای طعم دادن به نوشیدنی‌ها است. این ماده به پاک‌سازی مجاری تنفسی کمک میکند و اجازه عبور آزادانه هوا را می‌دهد. برگ نعناع سرشار از آنتی اکسیدان‌ها و دارای اجزای تقویت کننده ایمنی بدن است که بدن را در برابر عفونت‌ها محافظت میکند.
- فلفل سیاه
فلفل سیاه وقتی خرد شود و در کره سرخ شود میتواند این بیماری را درمان کند. با خاصیت ضد التهابی، ریه‌ها را پاک کرده و درد و ناراحتی را کاهش می‌دهد. فلفل سیاه در بیماری‌های مرتبط با التهاب معجزه میکند. فلفل سیاه در پاک‌سازی ریه‌ها و کاهش تولید مخاط مؤثر است. این به نوبه خود به تسکین درد قفسه سینه ناشی از این بیماری کمک میکند. همچنین به کاهش عطسه و سرفه کمک میکند. 8 تا 10 دانه فلفل سیاه را در کره شفاف سرخ کرده و از آن خمیری تهیه کنید. نصف قاشق چایخوری از این دارو را هر چند ساعت یکبار مصرف کنید.
درمان‌های خانگی
1- غذای غنی از کالری
از آن جا که بیماران مبتلا دچار کاهش وزن می‌شوند، غذای غنی از کالری بهترین راه برای افزایش متابولیسم آن‌ها است. غذاهایی مانند موز، بادام زمینی و فرنی میتواند برای این افراد مفید باشد.
2- غذاهای غنی از پروتئین
رژیم غذایی سرشار از پروتئین میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. از طرفی بیماران از کاهش وزن و کاهش اشتها رنج می‌برند؛ بنابراین، غذاهای غنی از پروتئین مانند تخم مرغ، پنیر و سویا را می‌توان در رژیم غذایی آن‌ها به مقدار زیاد اضافه کرد تا به آن‌ها انرژی دهد.
3- اجتناب از غذاهای سرخ کرده
غذاهای سرخ شده حاوی مقادیر زیادی چربی‌های اشباع شده هستند که علائم مرتبط مانند اسهال و گرفتگی شکم و خستگی را تشدید میکند.
4- اجتناب از کربوهیدرات تصفیه شده
از مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند آرد و شکر خودداری کنید. نان غنی شده، غلات و ماکارونی منابع متداول کربوهیدرات‌های تصفیه شده هستند.
درمان‌های شیمیایی یا دارویی
برای بیماری سل فعال، باید حداقل شش تا نه ماه آنتی‌بیوتیک مصرف کنید. داروهای دقیق و طول درمان بستگی به سن، سلامت کلی، مقاومت احتمالی دارویی و محل عفونت در بدن دارد.
رایج‌ترین داروهای سل
اگر مبتلا به سل نهفته هستید، ممکن است لازم باشد فقط یک یا دو نوع دارو مصرف کنید. سل فعال، به ویژه اگر یک گونه مقاوم به دارو باشد، هم‌زمان به چندین دارو نیاز دارد. رایج‌ترین داروهای مورد استفاده برای درمان این بیماری عبارت‌اند از:
- ایزونیازید
- ریفامپین (ریفادین، ریمکتان)
- اتامبوتول (میامبوتول)
- پیرازینامید
اگر مبتلا به سل مقاوم به دارو هستید، ترکیبی از آنتی‌بیوتیک‌ها به نام فلوروکینولون و داروهای تزریقی، مانند آمیکاسین یا کاپرئومایسین (Capastat)، به طور کلی برای 20 تا 30 ماه استفاده میشود. برخی از انواع سل نیز در برابر این داروها مقاومت نشان می‌دهند.
عوارض جانبی داروها
عوارض جانبی جدی داروهای سل معمول نیست اما در صورت بروز میتواند خطرناک باشد. همه داروهای سل می‌توانند برای کبد سمی باشند. هنگام مصرف این داروها، در صورت داشتن موارد زیر بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- تهوع یا استفراغ
- از دست دادن اشتها
- رنگ زرد روی پوست (زردی)
- ادرار تیره
- کبودی یا خونریزی آسان
- تاری دید
تاثیر ورزش و رژیم غذایی در بهبود سل
رژیم غذایی نقش مهمی برای بیماران مبتلا دارد. جدا از داروهای خانگی که در بالا ذکر شد، رژیم غذایی مغذی برای بیماران مبتلا بسیار مهم است زیرا سوء تغذیه از عوارض شایع این بیماری است. رژیم غذایی سالم میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود سوء تغذیه و جلوگیری از کاهش وزن ناخواسته ناشی از این بیماری کمک کند.
ویتامین‌ها و موادمغذی موثر بر بهبود سل
ویتامین‌های A ، C و E آنتی اکسیدان‌هایی هستند که مولکول‌های مضر اکسیژن به نام رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برند و از بدن محافظت می‌کنند. غذاهایی که منبع غنی از ویتامین A ، C و E هستند مانند گوجه فرنگی، پرتقال، هویج، انبه، کدو تنبل شیرین، گواوا، انگور فرنگی هندی و آجیل، در صورت افزودن به رژیم غذایی بیماران، میتواند برای آن‌ها بسیار مفید باشد. غذاهای حاوی ویتامین B مانند ماهی و مرغ می‌توانند جزء مهمی از رژیم غذایی آن‌ها را تشکیل دهند.
آجیل، تخمه آفتابگردان، دانه چیا، تخم کتان و تخمه کدو منبع خوبی از روی هستند. آن‌ها مقادیر زیادی مواد مغذی به بدن می‌رسانند و در مبارزه با بیماری‌هایی مانند سل کمک می‌کنند.
تاثیر مکمل غذایی سوپرفود NBS
سوپرفود NBS با داشتن مواد مغذی و ویتامین های ضروری بدن باعث تنظیم و ارتقا دستگاه های مختلف بدن از جمله سیستم ایمنی میشود. در نتیجه سیستم ایمنی میتواند با عامل بیماری ها، مانند باکتری ایجاد کننده بیماری سل، مبارزه کرده و باعث بهبود بیماری و یا جلوگیری از ایجاد آن شود.
علاوه بر آن، همان طور که خواندیم یکی از علل این بیماری کمبود ویتامین D است و سوپرفود NBS منابع غنی از ویتامین D یعنی حدود 465 IU ویتامین D دارد درحالیکه هر 100 گرم روغن کبد ماهی حاوی این مقدار ویتامین D است. همچنین ویتامین های A، C و E در بهبود و مبتلا نشدن به بیماری سل نقش بسیارموثری دارد. بنابراین مصرف این مکمل غذایی طبیعی و بدون عوارض برای کمک به بهبود سلامت توصیه میشود.
جمع‌بندی
بیماری سل یکی از بیماری‌های مسری است که از دیرباز انسان‌ها را با خود درگیر کرده است. این بیماری به شیوه‌های مختلفی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری کشنده است و در صورت درمان نشدن و مصرف نکردن داروهای مناسب میتواند خطرات جدی برای سلامتی ایجاد کند. از آن جا که یکی از عوامل گرفتاری به این بیماری داشتن تغذیه ناکافی و ناسالم است می‌توان گفت که رژیم غذایی مناسب، مصرف مواد غذایی پروتئین و آنتی اکسیدان میتواند روند بهبود این بیماری را سرعت بخشد.
دیدگاهی ثبت نشده است
لطفاً پیش از ارسال نظر، خلاصه قوانین زیر را مطالعه کنید: