بیماری اعتیاد
بیماری اعتیاد زمانی ایجاد میشود که اراده فرد ضعیف میشود، به همین خاطر رفتار یا عمل خاصی را تکرار میکند و بر آن عمل کنترلی ندارد. چنین فردی اشتیاق شدیدی نسبت به آن رفتار دارد و نمی‌تواند از آن دست بکشد، همچنین نمی‌داند عواقب این رفتارش چه نتایج زیان‌باری برای او ایجاد خواهد کرد، علاوه بر این، هر چه زمان می‌گذرد آن رفتار باعث ایجاد مشکلات بزرگ‌تری در زندگی‌اش میشود.
طبق گفته انجمن پزشکی آمریکا، اعتیاد بیماری مزمنی است که مربوط به حافظه، انگیزه و پاداش مغزی میشود. درست مانند بیماری‌های قلبی، دیابت و سایر بیماری‌های مزمن، این بیماری نیز به درمان نیاز دارد. در این بیماری، قسمت‌های مختلف مغز درگیر می‌شوند. قسمت‌هایی مانند بخش انتقال عصبی و سامانه پاداش مغز که به مسیر دوپامین مزولیمبیک معروف است.
این بیماری صرفا به یک رفتار خاص یا مصرف ماده مخدر محدود نمی‌شود و انواع مختلفی دارد که در ادامه با آن آشنا می‌شویم.
انواع اعتیاد
این بیماری بسیار پیچیده است اما خوشبختانه مطالعات علمی توانسته‌اند اطلاعات مفیدی راجع به آن فراهم کنند. به طور کلی این بیماری به دو دسته اعتیاد به مواد شیمیایی و اعتیاد رفتاری تقسیم میشود.
1- اعتیاد به مواد شیمیایی:
این نوع بیماری مربوط به مصرف مواد مخدر است و شامل اعتیاد به مواد زیر میشود:
- الکل
- هروئین و مورفین
- حشیش
- نیکوتین یا تنباکو
- کوکائین
- گل یا ماریجوانا
چرخه اعتیاد به مواد مخدر نیز این گونه است که فرد ابتدا مواد را مصرف میکند، احساس سرخوشی موقتی به او دست می‌دهد، سپس پشیمان میشود اما پس از مدتی تحریک میشود و هوس میکند دوباره مصرف کند و در نهایت نیز این چرخه منجر به مصرف مجدد میشود.
2- اعتیاد رفتاری:
این نوع بیماری مربوط به رفتارهایی میشود که افراد به صورت ناخودآگاه انجام می‌دهند، بر آن‌ها کنترلی ندارند و حتی اگر آن رفتار برای‌شان منفعتی ایجاد نکند، باز هم آن را تکرار می‌کنند. اعتیاد رفتاری شامل اعتیاد به موارد زیر میشود:
- قمار
- بازی‌های اینترنتی
- خرید
- غذا خوردن
- رابطه جنسی
- ورزش کردن
- استفاده از شبکه‌های اجتماعی
- استفاده از تکنولوژی
باورهای غلط در مورد اعتیاد
باورهای غلط زیادی پیرامون این بیماری وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- میزان مصرف مواد مخدر را کنترل می‌کنم و معتاد نخواهم شد.
- مواد مخدر را تفریحی استفاده می‌کنم، به همین خاطر معتاد نمی‌شوم.
- برای درمان سر دردم (یا هر بیماری دیگر) از مواد مخدر استفاده می‌کنم و به همین خاطر معتاد نمی‌شوم.
- معتادان ظاهر مشخصی دارند و با تغذیه مناسب اجازه نمی‌دهم ظاهرم شبیه به آن‌ها شود.
- برای بهتر درس خواندن از مواد مخدر استفاده می‌کنم.
- افرادی که سطح تحصیلات بالایی دارند دچار این بیماری نمی‌شوند.
- مصرف میزان کمی از مواد مخدر باعث کاهش وزن میشود و اعتیادآور نیست.
- اگر با مصرف مواد مخدر معتاد شدم، به راحتی می‌توانم آن را ترک کنم.
- می‌دانم تا چه میزان از مواد مخدر را باید استفاده کنم تا در دام این بیماری نیفتم.
- شیشه و حشیش جزء مواد مخدر اعتیادآور نیستند.
- مصرف مواد باعث افزایش اعتماد به نفسم میشود.
- صرفا یک مرتبه مصرف مواد مخدر باعث نمی‌شود معتاد شوم.
چه مواردی باعث ایجاد بیماری اعتیاد میشود؟
عوامل زیر باعث ایجاد این بیماری می‌شوند:
- عملکرد مغز: ممکن است فردی یک مرتبه از ماده مخدر استفاده کند یا یک مرتبه رفتار اعتیادآوری را انجام دهد اما معتاد نشود و بالعکس ممکن است فرد دیگری با یک مرتبه انجام دادن این کارها دچار این بیماری شود. این قضیه به ویژگی‌های لوب پیشانی مغزی وابسته است. این لوب باید احساس لذت و دریافت پاداش را به تاخیر بیاندازد، در برخی افراد این لوب عملکرد مناسبی ندارد و فرد به سرعت به لذت می‌رسد، در نتیجه همین امر سبب میشود فرد دچار این بیماری شود. علاوه بر این، اگر تعادل شیمیایی در مغز به هم بخورد و مشکلاتی مانند دو قطبی بودن یا اسکیزوفرنی ایجاد شود، باز هم احتمال اینکه فرد به این بیماری دچار شود، افزایش می‌یابد.
- محیط پیرامون: محیط پیرامون افراد تاثیر زیادی بر رفتارهای اعتیادگونه آن‌ها دارد. زمانی که افراد مدام در معرض مواد مخدر قرار بگیرند یا دائما با رفتارهای اعتیادگونه مواجه شوند، احتمال اینکه به این بیماری دچار شوند نیز بیشتر میشود.
- کمبودهای عاطفی: در برخی موارد کمبودهای عاطفی و نداشتن حامی در زندگی باعث میشود افراد به رفتارهای اعتیادگونه رو آورند یا اقدام به مصرف مواد مخدر کنند.
- ژنتیک: برخی مطالعات نشان داده‌اند ژنتیک می‌تواند احتمال این بیماری را افزایش دهد اما به این نکته توجه داشته باشید که وجود فرد معتاد در خانواده لزوما به این معنی نیست که سایر افراد خانواده نیز حتما به این بیماری دچار می‌شوند.
- ضربه‌های روحی: گاهی افراد در زندگی شکست می‌خورند، متحمل ضربه‌های روحی سنگینی می‌شوند و برای جبران شکست‌شان به رفتارهای اعتیادگونه یا مصرف مواد مخدر رو می‌آورند.
نقش تغذیه در درمان بیماری اعتیاد
تغذیه نقش بسیار مهمی در درمان این بیماری دارد. مثلا اگر فرد معتاد هنگام ترک از سبزیجات، غلات و میوه‌های تازه استفاده کند و از مواد غذایی چرب و شور دوری کند، مراحل درمان بیماری‌اش با سرعت بیشتری انجام میشود. بهتر است افراد هنگام درمان این بیماری از مواد غذایی زیر به مقدار زیادی استفاده کنند.
- سبزیجات
- حبوبات
- میوه‌ها
- غلات
- ماست و شیر کم‌چرب
- غذاهای بدون چربی و کم‌چرب
- ماهی
- گوشت لخم
- مواد غذایی که حاوی مقادیر زیادی ویتامین C هستند مانند مرکبات و فلفل دلمه‌ای
کمبود کدام ویتامین‌ها و مواد معدنی باعث ایجاد بیماری اعتیاد میشود؟
علائم رفتاری، ظاهری و جسمی بیماری اعتیاد چیست؟
در این بخش علائم رفتاری، ظاهری و جسمی این بیماری را برای جوانان، خانم‌ها و مردان بیان می‌کنیم.
علائم اعتیاد برای جوانان:
- علائم جسمانی: کم شدن وزن، سیاه شدن دور چشم‌ها، قرمز شدن چشم‌ها و بی‌توجهی به ظاهرشان.
- علائم فیزیکی و ظاهری: شلخته شدن، وجود جای سوختگی روی لباس‌شان، استفاده بیش از اندازه از عطر و بسته بودن مکرر درب اتاق‌شان.
- علائم رفتاری: گوشه‌گیری و انزوا، افسردگی، تغییر دوستان، رابطه با افراد معتاد، بی‌نظمی در ساعات رفت‌وآمدشان، دروغگویی و به وجود آمدن حالت خماری.
علائم اعتیاد برای خانم‌ها:
- علائم جسمانی: متوقف شدن یا کم شدن تخمک‌گذاری، قاعدگی‌های نامنظم، باردار نشدن، مبتلا شدن به بیماری‌های عفونی و تغییر رنگ دندان‌ها.
- علائم فیزیکی و ظاهری: ضعف بیش از حد، بی حالی چهره و شلختگی ظاهری.
- علائم رفتاری: بی‌حوصلگی، انجام ندادن وظایف کاری، انجام ندادن کارهای منزل، احساس تنهایی و افسردگی، به وجود آمدن حالت خماری، ساعات خواب و رفت‌وآمد نامنظم، کم شدن عاطفه مادری نسبت به فرزندان و وابستگی به مردان و گسترش روابط نامشروع.
علائم اعتیاد برای مردان:
- علائم جسمانی: افزایش یا کاهش بیش از اندازه سطح انرژی بدن، عوض شدن رنگ صورت، دور چشم‌ها و لب‌ها، زرد شدن انگشت‌ها و ناخن‌ها.
- علائم فیزیکی و ظاهری: رعایت نکردن نظافت شخصی، شلختگی، اهمیت ندادن به ظاهرشان و طرز لباس پوشیدن‌شان.
- علائم رفتاری: پرخاشگری و بی‌حوصلگی، پنهان‌کاری، زود عصبانی شدن، دروغگویی و افسردگی.
بیماری‌ها و خطرات ناشی از اعتیاد
اعتیاد می‌تواند باعث بروز بیماری‌های خطرناکی شود. بیماری‌هایی مانند ایدز (HIV)، مشکلات قلبی، مشکلات تنفسی، سرطان، مشکلات کبدی و کلیوی، هپاتیت، بیماری‌های مربوط به سیستم عصبی و مغز و اعصاب و عوارض شدید در دوران بارداری.
تاثیر اعتیاد بر زندگی افراد
این بیماری می‌تواند تاثیرات روحی، اجتماعی و اقتصادی مخربی بر زندگی افراد داشته باشد. اعتیاد یکی از اعضای خانواده، بر زندگی سایر اعضا تاثیر می‌گذارد. مثلا زمانی که پدر و مادرها به این بیماری دچار می‌شوند، فرزندان احساس شرم و خجالت می‌کنند و نمی‌توانند با دوستان و اعضای فامیل رابطه برقرار کنند. همین امر سبب افسردگی‌شان میشود و احتمال اینکه آن‌ها نیز در آینده آلوده به مواد مخدر شوند، افزایش می‌یابد. پس این بیماری از لحاظ روحی و روانی زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سلامت روانی آن‌ها را از بین می‌برد.
در بسیاری از موارد، این بیماری باعث ایجاد مشکلات اقتصادی فراوانی برای فرد میشود. افراد معتاد از لحاظ جسمانی توانایی کار کردن ندارند و همین امر باعث میشود در تامین نیازهای روزانه خود دچار مشکل شوند. اگر فرد معتاد سرپرست خانواده باشد، اعضای خانواده‌‌اش در مضیقه قرار می‌گیرند و معمولا در این شرایط چارچوب خانواده از بین می‌رود و زوج‌ها از هم جدا می‌شوند. بسیار دیده شده است که معتادان برای تامین پول مورد نیاز خود دست به دزدی می‌زنند و همین امر سبب افزایش مشکلات اجتماعی میشود.
روش‌های درمان بیماری اعتیاد و ترک آن
روش‌های مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارد. مثلا استفاده از درمان‌های گیاهی و طبیعی، درمان‌های خانگی و درمان‌های شیمیایی و دارویی. در ادامه هر یک از این روش‌ها را توضیح خواهیم داد.
روش‌های طبیعی و گیاهی برای درمان اعتیاد
استفاده از گیاهان دارویی برای ترک این بیماری هنوز به طور علمی به اثبات نرسیده است اما برخی معتقدند استفاده از دمنوش نعنا و زنجبیل و گل ساعت و همچنین نوشیدن دمنوش گل مینا می‌تواند علائم این بیماری را کاهش دهد و فرآیند ترک اعتیاد را سریع‌تر کند تا ترک این بیماری آسان‌تر انجام شود.
روش‌های خانگی برای درمان اعتیاد
هنگامی که افراد می‌خواهند اعتیادشان به مواد مخدر را ترک کنند، دچار بدن درد زیادی می‌شوند. برای کاهش درد آن‌ها، می‌توان از پوست درخت بید استفاده کرد. پوست درخت بید نوعی آسپرین طبیعی است، می‌توان آن را دم کرد و روزانه سه لیوان از آن را نوشید تا میزان درد بدن کاهش پیدا کند. استفاده از زردچوبه و اسپیره کوهی نیز در کاهش درد موثر خواهد بود.
معتادانی که در حال ترک هستند، خلق‌وخوی‌شان به هم می‌ریزد و آرامش خود را از دست می‌دهند، مصرف سنبل‌الطیب و اسطخودوس برای ایجاد آرامش و بهبود خلق و خوی آن‌ها موثر خواهد بود.
روش‌های شیمیایی و دارویی برای درمان اعتیاد
هنگام ترک مواد مخدر، می‌توان از بعضی داروها استفاده کرد تا به بدن کمک کنند نبود مواد مخدر را تحمل کند. این داروها عبارت‌اند از:
متادون، کلونیدین، دی سولفیرام، نالتروکسان، آنتاگونیست‌ها، داروهای ضد افسردگی، آنتی هیستامین‌ها و بوپرنورفین.
تاثیر ورزش و رژیم غذایی در بهبود بیماری اعتیاد
مطالعات نشان می‌دهند، افرادی که هنگام ترک این بیماری از نمک، شکر و کافئین استفاده نمی‌کنند، در برابر مصرف مواد مخدر مقاوم خواهند بود و احتمال کمتری دارد که دوباره سراغ مواد بروند.
بهتر است افراد هنگام ترک این بیماری از پروتئین‌ها، چربی‌های سالم، سبزیجات و میوه‌ها استفاده کنند.
ورزش کردن نیز هوشیاری معتاد در حال ترک را افزایش می‌دهد و باعث بهتر انجام شدن فعالیت‌های مغزی او میشود. همچنین فعالیت‌های بدنی و ورزش کردن باعث می‌شوند سطح انرژی او افزایش پیدا کند و فرد شور و شوق دوباره‌ای برای زندگی به دست آورد. چنین افرادی می‌توانند ورزش‌هایی مانند یوگا، کوهنوردی و ورزش‌های گروهی را انجام دهند تا نشاط خود را دوباره به دست آورند.
ویتامین‌ها و موادمغذی موثر بر بیماری اعتیاد
هنگام درمان این بیماری باید از مواد غذایی استفاده شود که شرایط جسمی و روحی بیمار را بهبود می‌بخشد. مصرف ویتامین‌های B و C هنگام ترک مواد مخدر بسیار مفید خواهد بود و به بهبود سلامت بیمار کمک میکند. مثلا افسردگی و گوشه‌گیری او را کاهش می‌دهند، خوابش را تنظیم می‌کنند و انرژی‌اش را افزایش می‌دهند.
مصرف مکمل غذایی سوپرفود NBS
بیماری اعتیاد یکی از مخرب ترین بیماری هاست و افراد زیادی درحال تلاش برای ترک آن و یا حتی پیشگیری از آنند. تنظیم بودن مقدار ویتامین های بدن از جمله B ,C و D در پیشگیری و بهبود این بیماری بسیار موثر خواهد بود. مکمل غذایی سوپرفود NBS علاوه بر تنظیم ویتامین ها، به سم زدایی بدن نیز کمک میکند و از آنجایی که یک مکمل کاملا طبیعی است، فاقد هیچ گونه عوارضی است. بنابراین توصیه میشود جهت کمک به سلامت بدن خود و مقابله یا پیشگیری از این بیماری مصرف روزانه این مکمل را در برنامه غذایی خود قرار دهید.
جمع‌بندی
بیماری اعتیاد یکی از شایع‌ترین بیماری‌های دنیای امروزی است. این بیماری صرفا به استفاده از مواد مخدر محدود نمی‌شود بلکه شامل اعتیاد رفتاری نیز میشود. مثلا اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای یا اعتیاد به استفاده از شبکه‌های اجتماعی.
با این حال، اعتیاد به مواد مخدر یکی از مخرب‌ترین انواع بیماری‌ها است. عواملی مانند کمبودهای عاطفی، ضربه‌های روحی و شکست خوردن در زندگی منجر به ایجاد این نوع بیماری می‌شوند. برخی افراد نیز باورهای غلطی درباره اعتیاد دارند و همین امر سبب میشود در دام این بیماری گرفتار شوند. مثلا گمان می‌کنند با یک بار مصرف کردن مواد مخدر معتاد نمی‌شوند، در صورتی که این باورشان کاملا اشتباه است.
عواملی مانند سیاه شدن دور چشم‌ها، کاهش وزن، افسردگی و بدخلقی از نشانه‌های این بیماری محسوب می‌شوند اما به این نکته توجه داشته باشید که این بیماری نیز مانند سایر بیماری‌ها درمان خاص خودش را دارد. علاوه بر این، مصرف ویتامین‌های B و C نیز به درمان بیماری اعتیاد کمک خواهند کرد.
دیدگاهی ثبت نشده است
لطفاً پیش از ارسال نظر، خلاصه قوانین زیر را مطالعه کنید: